Laatst liepen we langs het verzorgingstehuis dicht bij ons huis. Mats zei, dit is een bejaardenhuis. “Nee, lieverd, dit is een verzorgingstehuis.” Tegenwoordig is het geen vanzelfsprekendheid meer dat ouderen vroegtijdig verhuizen naar een verzorgingshuis. Met de juiste aanpassingen en hulpmiddelen kunnen ze vaak nog jaren zelfstandig thuis blijven wonen. Voor mijn ouders is dit gelukkig ook het geval geweest. Het is echt niet altijd makkelijk geweest. In je eigen omgeving geconfronteerd worden met dat je ouder wordt en je lichaam soms niet meer zo goed mee kan is rot. Toch geloof ik wel dat langer thuiswonen bijdraagt aan het geluksgevoel. Ik wil graag mijn persoonlijke ervaringen delen over hoe we dit met de juiste hulpmiddelen mogelijk hebben gemaakt.
De wens om thuis te blijven wonen
Mijn ouders zijn altijd erg gehecht geweest aan hun huis. Op mijn negentiende zijn we verhuisd naar een andere, grotere woning, waar mijn vader al jaren zijn zinnen op had gezet. Dus toen ze die woning konden kopen, was dat een droom die uitkwam. Het is ons thuis waar we talloze herinneringen hebben gemaakt, en waar we ons fijn en veilig voelden. Toen mijn vader als gevolg van de leukemie steeds slechter begon te worden, begon de vraag te spelen of ze nog wel veilig thuis konden blijven wonen. De gedachte aan een verhuizing naar een zorginstelling was voor hem geen optie, en ik begreep dat. Gelukkig zijn er tegenwoordig tal van hulpmiddelen beschikbaar die het mogelijk maken om langer thuis te blijven wonen, zelfs als de fysieke gezondheid achteruitgaat.
De rol van hulpmiddelen
Het begon allemaal met kleine aanpassingen. De eerste stap was het plaatsen van steunmaterialen. Een stevige handgreep naast het toilet en een douchestoel maakten al een wereld van verschil. Waar mijn vader eerst nog moeite had met zijn balans in de badkamer, kon hij nu weer zelfstandig zich door de woning bewegen zonder zich onveilig te voelen.
Jaren later, toen mijn vader al een aantal jaren overleden was, werd de gezondheid van mijn moeder slechter. Ze raakte door de longziekte steeds slechter ter been en te vermoeid om stukken te lopen. Daarom volgde een rollator voor mijn moeder. In het begin vond ze het lastig om eraan te wennen; ze voelde zich ineens ‘oud’. Maar al snel merkte ze hoeveel vrijheid het haar teruggaf. Ze kon weer zonder angst door het appartementencomplex, naar buiten, een blokje om, en wanneer nodig even rusten op het zitje. De rollator gaf haar niet alleen fysieke ondersteuning, maar ook een stukje vrijheid terug.
Maar hulpmiddelen zijn er in allerlei vormen en maten. Naast de grote aanpassingen zoals de rollator en de handgrepen, zijn er ook kleine dingen die een groot verschil maken. Zo komen incontinentieproblemen vaak voor bij het ouder worden. Een onderwerp dat niet makkelijk bespreekbaar is, maar gelukkig zijn er discrete en effectieve hulpmiddelen beschikbaar. Tena Men is tegenwoordig zo ontworpen dat het nauwelijks opvalt en toch enorm effectief is. Zo hoeft incontinentie gelukkig geen beperking te zijn in je dagelijks functioneren.
Het regelen van hulpmiddelen voor je ouders
Hoewel we uiteindelijk heel blij zijn met de aanpassingen die we hebben gedaan, was het regelen van deze hulpmiddelen niet altijd eenvoudig. Er komt best wat bij kijken. Ik vond het vooral even zoeken waar je wat kunt regelen, of simpelweg zelf moet aanschaffen. Allereerst is het belangrijk om te weten welke hulpmiddelen er allemaal zijn en wat het beste past bij de behoeften van de persoon in kwestie. Dit hebben we gedaan door contact op te nemen met een ergotherapeut die ons hierin heeft geadviseerd.
Vervolgens kwam de zoektocht naar de juiste leveranciers. Sommige hulpmiddelen, zoals de rollator, worden vergoed door de zorgverzekering, maar er zijn ook zaken die je zelf moet of kunt aanschaffen. Het was een kwestie van goed uitzoeken wat vergoed werd en wat niet, en vooral ook waar we op moesten letten bij de aanschaf van bepaalde producten. Voor mijn ouders was het belangrijk dat alles niet alleen functioneel, maar ook gebruiksvriendelijk was. Neem zelf maar eens een kijkje op Hulpmiddelwereld.nl.
Thuiswonen, maar op een andere manier
Natuurlijk is het gebruik van hulpmiddelen niet de enige oplossing. Het is een combinatie van aanpassingen in huis, op een gegeven moment was er regelmatig thuiszorg nodig, en de steun van familie en vrienden die ervoor zorgde dat mijn ouders nog steeds thuis konden wonen. Zelf veranderde ik in een mantelzorger, zonder dat ik er echt bewust bij stil stond. Ik deed het graag voor mijn ouders. En natuurlijk waren er momenten dat ik heus niet zoveel zin had een klusje te doen. Maar zonder deze hulpmiddelen zou het een stuk moeilijker en door de vele contactmomenten om de zorg heen voelde ik me wel sterk betrokken en verbonden met hen. Zelfs – of juist – in de uitdagende levensfasen van ziekte en ouder worden.
Wat ik heb geleerd uit deze ervaring, is dat hulpmiddelen geen teken zijn van achteruitgang, maar juist van de mogelijkheid om langer zelfstandig te blijven. Mijn ouders hebben dankzij hulp en ondersteuning op een relatief prettige manier zo lang mogelijk thuis kunnen wonen en dat heeft zeker bijgedragen aan hun levensgeluk.
Als je zelf in een situatie komt waarin je ouders of andere dierbaren hulp nodig hebben om thuis te blijven wonen, kan ik alleen maar aanraden om op tijd te beginnen met het verkennen van de mogelijkheden. Het kost wat tijd en inspanning, maar de rust en het geluk die het je geliefden brengt, zijn het meer dan waard. En ja, het is soms zwaar om je ouders zo te zien en zelf bij te springen. Ook dat mag je best uitspreken.
Ik heb er bewust voor gekozen om uit respect en liefde een foto te delen van mijn vader en moeder in goede tijden, zonder hulpmiddelen. Helaas is mijn vader in 2017 en mijn moeder afgelopen januari overleden. En zoals een zin in het gedicht bij mijn vaders herinneringskaartje luidt “herinner mij van de dagen toen ik nog alles kon”.
