Al een hele tijd is er een maatschappelijke beweging gaande waarin mensen steeds langer thuis blijven wonen. De vroegere ‘bejaardenhuizen’ waar je je oude dag sleet, bestaan al lang niet meer. De verzorgingshuizen van deze tijd bieden zorg aan mensen met een bepaald niveau van indicatie. En zo is er een tussenlaag ontstaan van mensen die (op termijn) niet meer geheel zelfstandig kunnen wonen, maar wel thuis blijven wonen. Bijvoorbeeld met behulp bvan naasten als mantelzorg en dankzij ambulante zorg voor alledaagse persoonlijke verzorging en het huishouden. Ook wordt de vraag naar mantelzorgwoningen steeds groter. Wat zijn dat en waar moet je dan verder aan denken.
Mantelzorgwoning: waar moet je aan denken
Mijn vader en later ook mijn moeder hebben een bepaalde mate van zorg nodig gehad. Voor hun samen leek een aanleunwoning ideaal. Dat is een appartement geschakeld met een verzorgingshuis, waardoor alle zorg eenvoudig bij hen aan huis te realiseren was. Helaas overleed mijn vader in 2017 en vanaf toen woonde mijn moeder alleen in die woning. Remco en ik besloten te gaan verhuizen. En bij dat besluit popte het idee op om te kijken naar een nieuwe woning met mantelzorgwoning.
Een mantelzorgwoning is een woning op het terrein van jouw huis. Dus wij zouden een woning kopen en een (losstaand) deel ervan zou de woning voor mijn moeder worden. Dat is best wel een bijzondere constructie, want in feite heb je twee woningen op één stuk grond. De mantelzorgwoning kan een blijvende woning zijn of tijdelijk. Ook bestaat er zoiets als een pré-mantelzorgwoning. Dat is een vorm waarbij je anticipeert op dat mantelzorg nodig gaat zijn. Mantelzorgwoningen.nl is expert op het gebied van woonoplossingen voor mantelzorg.
En vergis je niet, een mantelzorgwoning is geen tuinhuisje of zo. Je kunt het veel meer vergelijken met een vakantiewoning of tiny house, dat alles in huis heeft om als zelfstandige woning door te gaan.
Waar moet je aan denken bij je keuze voor een mantelzorgwoning
Voor ons voelde het onderzoeken of een mantelzorgwoning mogelijk zou zijn heel logisch. Wij ontdekten gaanderweg dat er best wel het een en ander bij komt kijken.
Wetten en regels
Ten eerste de regels. Die verschillen namelijk per gemeente. Bij de ene gemeente mag je bijvoorbeeld al 10 jaar voor de ingeschatte mantelzorg een pre-mantelzorgwoning plaatsen. En bij de andere is dat in een korter tijdbestek. Ook zijn er regels voor de maximale afmetingen van de mantelzorgwoning.
Daarnaast zijn er juridische regels voor het plaatsen van en bebouwen van je terrein. Dat moet in ieder geval je eigen grond zijn. Dus een mantelzorgwoning bij een huurwoning gaat helaas niet. Ook zijn er spelregels voor wat je maximaal mag bebouwen van je grond. En voor het bouwen heb je ook een vergunning nodig van je gemeente. Naast het uitzoeken van wat voor jou en je situatie van toepassing is, kan dit (met name het aanvragen en krijgen van een vergunning) best wel even tijd in beslag nemen.
Naast de regels rondom de woning is het ook verstandig uit te zoeken hoe het belastingtechnisch zit. Je woont immers met meerdere personen op een kadastraal stuk grond. Dus wat doet het met de gemeentelijke belasting? En eventueel met de inkomstenbelasting? Dit zijn persoonlijke situaties, waarvan ik je adviseer om dit goed door te laten rekenen.
Samen leven
De mantelzorgwoning wens je natuurlijk vanwege het samen wonen en het kunnen zorgen voor een ander. Dat vind ik nobel en klinkt heel fijn. Toch is het goed om vooraf duidelijk met elkaar de verwachtingen uit te spreken. Ook al denk je dat het wel goed zit. Door je ouders bijvoorbeeld in een mantelzorgwoning op je terrein te laten wonen, ben je een stuk dichter bij elkaar en zie je waarschijnlijk elkaar veel meer. Daarbij is het relevant te bespreken in hoeverre je elkaar opzoekt, bij elkaar binnen loopt, en juist elkaar ‘je eigen ding’ laat doen. Betrek daar ook je gezin bij en blijf dit soort zaken ook met elkaar bespreken. Verwachtingen en wensen kunnen immers veranderen. Bijvoorbeeld doordat je kinderen ouder worden.
Je kiest voor de mantelzorgwoning vanuit een zorgbehoefte die je wilt organiseren. Dat kan de dagelijkse zorg zijn zoals helpen met aankleden of eten koken, maar het kan ook meer zorgintensief worden. Je weet immers niet wat de toekomst brengt en hoe de gezondheid verder zal verlopen, van iedereen. Ook van jezelf. Daarom raad ik je aan om samen te bespreken wat ook hierin de verwachtingen zijn en de behoefte. Daarin adviseer ik je om ook na te denken welke zorg jij op kunt en wilt pakken, en wat zijn eventueel zorgbehoeften (in de toekomst) waarvoor je ambulante hulp in wilt schakelen.
Mantelzorgwoning voor je ouders
Mantelzorgwoningen zijn in mijn ogen erg belangrijk voor de toekomst van de ouderen. Ook vind ik het wel iets moois, als je dit voor je ouders kunt doen. In andere landen is het nog heel normaal om je ouders bij je in te nemen en met familie samen te wonen. Begrijpelijk is het niet voor iedereen mogelijk. Want wat nou als jij je leven in Rotterdam hebt opgebouwd, maar je ouders nog in de Achterhoek wonen? Maar als je het wilt, en jullie allemaal op één lijn zitten, dan zijn er gelukkig ook verschillende goede woonopties.
