Steeds zitten gapen, wallen onder je ogen, een kort lontje. Het zijn allemaal vervelende gevolgen van een slechte nachtrust. Een keer een nachtje minder goed slapen overkomt ons allemaal wel eens. Maar wanneer het meerdere nachten achter elkaar zijn, dan kan het er flink inhakken. Wanneer we het over ‘fit zijn’ hebben, hebben we het vaak over gezond eten en voldoende bewegen. Maar wist je dat een goede nachtrust net zo belangrijk is? En dat een slechte nachtrust ook weer van invloed is op die andere aspecten? Dus wanneer je goed voor jezelf wilt zorgen, dan moet je ook voor een goede nachtrust zorgen. Toch is dat niet vanzelfsprekend.
Het belang van een goede nachtrust
Een goede nachtrust heb ik altijd beschouwd als vanzelfsprekend. Net zoals een ontspannen begin van de dag trouwens, maar dat is voor een andere blog. Natuurlijk heb ik in mijn pré-mama tijd korte nachten gehad of nachten waarin ik helemaal niet aan slapen toe kwam. Dat haalde ik de dag erna wel weer in. Of ik ging na een wild weekend een weekje vroeger naar bed en dan was ik weer helemaal opgeladen. Dat kon toen nog.
Nu, met twee jonge kinderen, is een goede nachtrust alles behalve vanzelfsprekend. De jongste wordt ’s nachts regelmatig nog eens wakker. Die gebroken nachten zijn pittig. Maar los daarvan is mijn nachtrust veranderd. Dat terwijl ik merk dat het veel belangrijker is geworden om me fit te voelen. Want hoe suf het ook klinkt, het opladen gaat tegenwoordig een stuk minder makkelijk dan vroeger.
Wanneer je geen goede nachtrust hebt, dan heeft dat duidelijke gevolgen. En dan bedoel ik nog niet eens de duidelijke tekeningen in mijn gezicht. Het begint met moe zijn. Daardoor kun je je minder goed concentreren. Ook kun je minder ‘hebben’, oftewel je hebt een korter lontje. Om het gebrek aan energie te compenseren, gaat je lichaam om eten vragen en dan vooral om ongezonde dingen met vetten en suikers. Dus onbewust word je ook nog eens misleid omgezonder te eten. Bovendien is uit onderzoek gebleken dat je als gevolg van een slechte nachtrust minder kunt genieten van de leuke dingen in het leven en dat minder leuke dingen juist meer binnen komen. Al met al wordt het er dus echt niet leuker op na een nachtje slecht slapen.
Wat is een goede nachtrust?
Hoe lang je moet slapen om een goede nachtrust te hebben, verschilt per persoon. Gemiddeld genomen wordt 7 uur per nacht aangehouden. Ik ben zelf een behoorlijke slaapkop en kom van 8 à 9 uur per nacht. Dat red ik nu zelden, maar ik merk dat ik wel meer slaap nodig heb dan bijvoorbeeld Remco.
Tijdens een nacht slapen maak je verschillende slaapfases door. Van inslapen ga je naar een lichte slaap. Vervolgens kom je in een diepe slaap, waarin je vooral fysiek rust. Word je dan gewekt door iets (een roepend kind bijvoorbeeld), dan moet je vaak even nadenken waar je bent. Daarna volgt de REM slaap. REM staat voor Rapid Eye Movement en wordt zo genoemd omdat je ogen op en neer kunnen bewegen. Tijdens deze slaapfase verwerk je gegevens en herstel je emotioneel. En dan begint een slaapcyclus weer opnieuw. Bij een goede nachtrust maak je er meerdere per nacht door.
Men zegt wel eens de slaap voor middernacht telt dubbel. Dat komt doordat je in je eerste slaapcycli de meeste diepe slaap en REM slaap door maakt. Dan rust je dus het meeste uit. Later in de nacht en tegen de ochtend heb je meer lichte slaap.
Wat kan ik doen om beter te slapen?
Slaap en een goede nachtrust zijn dus erg belangrijk. Zowel het aantal uren bij elkaar dat je kunt slapen, maar ook dat je lang genoeg achter elkaar kunt slapen. Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om zo goed mogelijk de nachtrust tegemoet te gaan. (Zolang je niet door je kinderen gestoord wordt.)
Geen scherm
Hoewel TV kijken ontspannend kan zijn, is het niet zo’n goed idee dat direct voor het slapengaan te doen. Ook op je telefoon kijken is niet verstandig. Dat heeft te maken met het licht van de schermen. Beter kun je voor een goede nachtrust een boek lezen of ontspanningsoefeningen doen. Of neem een warm bad of warme douche.
Ritme en regelmaat
Ritme en regelmaat is niet alleen voor kinderen goed, ook voor volwassenen als het aankomt op een goede nachtrust. Je lichaam went aan de tijd van opstaan en van naar bed gaan. Veel mensen zeggen bijvoorbeeld ook dat ze in het weekend net zo laat wakker worden als doordeweeks door de wekker. Door iedere dag ongeveer op dezelfde momenten wakker te worden en te gaan slapen, herkent je lichaam het ritme. Daarmee zul je makkelijker in slaap kunnen komen dan wanneer er hele grote wisselingen in zitten.
Fijne slaapkamer
De ideale slaapkamer voor een goede nachtrust is een kamer die donker is, geluidsarm, koel en met een rustgevende inrichting. En een goed bed is natuurlijk essentieel om lekker te kunnen slapen. Neem op deze punten je slaapkamer eens kritisch onder de loep en kijk of je toch iets kunt verbeteren.
Geen intensieve sport en maaltijden
Om je lichaam zich klaar te laten maken voor een goede nachtrust is het verstandig geen intensieve sport te doen net voor het slapen gaan. Dus zwoegen in de sportschool of een rondje hardlopen kun je beter wat vroeger op de avond doen of juist in de ochtend. Ook zware maaltijden, alcohol en cafeïne beïnvloeden je nachtrust op een nadelige manier. Met een paar drankjes op lijkt het misschien dat je sneller in slaap valt. Maar je slaapt door alcohol korter en daardoor heb je toch een slechtere nachtrust.
Overdag goede keuzes
Door overdag voldoende te bewegen, te sporten en gezond te eten werk je dan al aan een betere nachtrust. Het is namelijk allemaal met elkaar verbonden. Soms moet je dan wel een drempel over. Want na een slechte nacht voel je je misschien te moe om overdag te sporten. Maar als je je er toch toe zet, al is het maar een flinke wandeling, dan zal het weer een beetje helpen. En zoals ik al zei, kun je trek hebben in ongezonde dingen. Dat kan even lekker zijn, maar dat helpt helaas niet in een goede nachtrust.
Wat doe jij voor een goede nachtrust?
